Niemal każdy z nas ma dziś w swoim bezpośrednim lub dalszym otoczeniu kogoś chorego na nowotwór złośliwy lub łagodny. Statystyki odnotowują zwiększony odsetek zachorowań na nowotwory, choć nie jest on tak duży, jak się powszechnie sądzi. Wrażenie to wynika raczej z upowszechniania się specjalistycznej diagnostyki onkologicznej oraz z częstszego rozpoznawania raka we wczesnych stadiach choroby. Aż do XX wieku nowotwór uważano za chorobę nieuleczalną, a jedynym znanym sposobem leczenia była operacja chirurgiczna. Jeszcze kilkanaście lat temu rak nie budził tak wielkich emocji, choroba nowotworowa była wstydliwa, ukrywana i traktowana jako temat tabu. Aktualnie następuje zmiana tego trendu – o nowotworach złośliwych dyskutuje się coraz więcej i głośniej. Nowotwór jest chorobą materiału genetycznego. Powstaje w wyniku kumulacji uszkodzeń genetycznych. Choć nowotwory znane są od starożytności (po raz pierwszy opisał je grecki lekarz Hipkorates) to dynamiczny rozwój badań nad nowotworami nastąpił w XX wieku i nada trwa, przynosząc coraz lepsze zrozumienie biologii nowotworów, a tym samym dając podstawy pod tworzenie nowych sposobów zapobiegania i leczenia tej choroby. Warto podkreślić, że dzięki metodom wczesnego rozpoznawania oraz innowacyjnym strategiom leczenia raka (takim jak np. immunoterapia nowotworów), systematycznie wzrasta szansa na całkowite wyleczenie wielu nowotworów lub uczynienie z raka choroby przewlekłej.
6 lutego 2023 roku młodzież z I Liceum Ogólnokształcącego imienia Stefana Żeromskiego w Opocznie wzięła udział w Konferencji Onkologicznej zorganizowanej przez Starostwo Powiatowe w Opocznie, SP ZOZ Szpital Powiatowy im. Edmunda Biernackiego w Opocznie , Specjalistyczny Szpital Onkologiczny NU-MED w Tomaszowie Mazowieckim, Uniwersytet Medyczny w Łodzi oraz Powiatowe Centrum pomocy Rodzinie w Opocznie.
Tematyka Konferencji Onkologicznej w całości była poświęcona profilaktyce i wczesnej diagnostyce w kontekście leczenia onkologicznego. Program był bardzo bogaty i różnorodny. Młodzież I LO ucząca się biologii na poziomie rozszerzonym z klas: 4F, 3F, 2F, 1F, 2C oraz 3AF2 uczestniczyła w następujących panelach Konferencji:
Wykład dr. Alicji Olszewskiej : „ Rak na celowniku”
Podczas swojego wystąpienia pani dr Olszewska przytoczyła dane z Krajowego Rejestru Nowotworów – 1 mln osób z chorobą nowotworową, 25% zgonów z powodu nowotworów, wymieniła najczęstsze nowotwory w populacji kobiet i mężczyzn. Przybliżyła, w jaki sposób można ograniczyć te zachorowania i zgony, uwzględniając profilaktykę: wczesną, pierwotną , wtórną i trzeciorzędową.
Prelegentka zwróciła szczególną uwagę na obniżenie ryzyka zachorowania na raka poprzez: rzucenie palenia oraz unikanie wdychania dymu tytoniowego, korzystanie z właściwie zbilansowanej diety, ochronę przed słońcem i korzystanie ze szczepień ochronnych.
Prelekcja Anny Leder, rzeczniczki prasowej Narodowego Funduszu Zdrowia w Łodzi, która przybliżyła temat szeroko pojętej profilaktyki w zakresie chorób onkologicznych, zapoznała słuchaczy z nowymi bezpłatnymi propozycjami NFZ dotyczącymi profilaktyki. Przytoczyła dane dotyczące badań profilaktycznych. Zachęcała do korzystania z dostępnych programów.
Wykład: „Skuteczna komunikacja to jest to!”, w którym prof. dr hab. n. med. Anna Zalewska – Janowska z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi opowiedziała o niezwykle ważnej roli komunikacji interpersonalnej w procesie leczniczym. Podkreśliła, że pozytywne nastawienie oraz wola do badania się i leczenia przynosi zazwyczaj pozytywne skutki, a w istocie siłę i chęć do działania. Dzięki temu, możliwe jest wygranie walki z chorobą.
Wykład dr n med. Katarzyny Tomaszewskiej z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi: „Jak możesz sobie pomóc? ( narzędzia diagnostyczne)”.
Prelegentka skupiła się na nowotworach skóry. Podkreśliła, jak ważna jest samoobserwacja, ochrona przeciwsłoneczna – stosowanie kremów z filtrami UVB i UVA i konieczność regularnych wizyt u dermatologa. Odniosła się również do znaczenia nowoczesnych narzędzi diagnostycznych np. dermatoskopu czy wideodermatoskopu w szybkiej diagnozie.
Wykład „Wygonić raka z głowy” dr n. hum. Anny Cieślak – Wojciechowskiej, psychologa- psychoonkologia.
Pani doktor zwróciła uwagę na chorobę w sferze ciała i umysłu. To, co się dzieje w naszej głowie wpływa na nasze zdrowie, proces chorobowy i leczenie. Napięcie i stres powodują rozwój choroby. Nadzieja i pozytywne nastawienie do terapii są czynnikami uzupełniającymi sam proces leczenia. Zachęcała do treningu zdrowego myślenia, bo z nim wiąże się poprawa jakości życia.
Prelekcja przygotowana przez Stowarzyszenie Amazonek „OKA” pt: „Lepiej wiedzieć”.
Podczas wystąpienia przedstawiono historie Amazonek z Opoczna – czyli Pań, które przetrwały i przezwyciężyły chorobę. Dla każdej z pań, choroba była cenną lekcją, która pokazała, że życie jest pięknie, a świat stoi przed nimi otworem. Jedna z Amazonek, która jest w trakcie leczenia, postanowiła podzielić się swoimi odczuciami. Opowiedziała zgromadzonym o swoich doświadczeniach związanych z wykryciem i leczeniem raka piersi.
Prelekcja na temat wczesnego wykrycia choroby nowotworowej oraz możliwości leczenia w Specjalistycznym Szpitalu Onkologicznym NU- MED w Tomaszowie Mazowieckim.
O specyfice działania w/w placówki opowiedziała słuchaczom Pani Kinga Jóźwiak oraz Pani Joanna Matuszewska. Wykład poprowadziła Pani Edyta Michalska – pielęgniarka onkologiczna pracująca w szpitalu. Prelegentka podczas swojego wystąpienia w ciekawy i jednocześnie przystępny dla młodzieży sposób omówiła, jak się diagnozuje i leczy nowotwory skóry, raka piersi i jelita grubego oraz prostaty.
Mamy nadzieję, że wszyscy uczestnicy Konferencji Onkologicznej zostali przekonani, iż wczesne wykrycie choroby jest gwarantem wyleczenia, a nasza młodzież została przekonana o potrzebie zachęcenia swoich najbliższych do przeprowadzania badań profilaktycznych.
Nauczyciele biologii
