W sobotę 7 listopada miał miejsce spacer „Ścieżką pamięci opoczyńskich Żydów”, który był efektem projektu Szkoła Dialogu, realizowanego przez grupę uczennic i uczniów z I LO im. Stefana Żeromskiego w Opocznie.
Celem projektu jest poszerzanie wiedzy młodych ludzi na temat wielowiekowej obecności Żydów w Polsce oraz ich wkładu w rozwój społeczny, kulturalny i gospodarczy naszego kraju.
W ramach programu młodzież pod kierunkiem trenerów Forum odkrywa historię przedwojennej ludności żydowskiej w swojej miejscowości oraz samodzielnie przygotowuje projekt, który ma na celu jej upamiętnienie. Spacer ścieżką pamięci jest efektem tych działań. Do udziału zaproszone zostały władze miasta i szkoły, a także nauczyciele, wychowawcy, przyjaciele i rodzice uczniów biorących udział w projekcie.
Szlak wycieczki prowadził przez nieliczne istniejące zabytki dziedzictwa żydowskiego w Opocznie – starą synagogę, siedzibę judenratu z czasów II wojny światowej, ulice getta. Zwiedzający odwiedzili także miejsca, których już nie ma, jak jeden z trzech istniejących niegdyś w Opocznie kirkutów, a także miejsca pamięci oraz Muzeum Regionalne, w którym gromadzone są odzyskane od mieszkańców macewy. Dyrektor muzeum Adam Grabowski towarzyszył grupie podczas spaceru, a w muzeum pokazał wystawę zdjęć nt. opoczyńskich Żydów oraz zebrane i zabezpieczone macewy w ogrodzie, a także opowiedział o pracy muzeum dotyczącej zbierania informacji o społeczności żydowskiej stanowiącej kiedyś ponad połowę ludności Opoczna.
Jednym z działań projektowych było założenie i prowadzenie fanpage’a pod nazwą „Opoczno – miasto dwóch kultur”. Okazało się, że odezwał się pewien człowiek z informacją, iż posiada macewę. To uświadamia też rolę tego projektu i siłę jego oddziaływania.
W trakcie wycieczki uczestnicy poznali nie tylko miejsca i historie związane z Żydami opoczyńskimi, dowiedzieli się także wielu ciekawych rzeczy o ich kulturze i religii, a także poznali wzruszającą legendę o Esterze, ukochanej króla Kazimierza Wielkiego, tuż pod murami jej domu.
Ścieżka pamięci dobiegła końca przy tablicy pamiątkowej na placu Kilińskiego, upamiętniającej likwidację opoczyńskiego getta w 1942r. Jest to miejsce symboliczne, bo właśnie tam dobiegła końca historia ludności żydowskiej żyjącej niegdyś w Opocznie.
Dziękując za wspólny spacer uczestnicy projektu przypomnieli słowa honorowego obywatela Opoczna, Jana Pawła II: „Naród, który nie pamięta swojej historii, nie ma także swojej przyszłości”.
Najmłodsza uczestniczka (3 letnia dziewczynka) zapytała na koniec dlaczego im (Żydom) wszystko popsuli? No właśnie – dlaczego? – zastanawiają się uczestnicy projektu.
Karina Larecka
