20 listopada 2024 roku uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego w Opocznie wraz z nauczycielami chemii uczestniczyli w drugim wykładzie Akademii Ciekawej Chemii Uniwersytetu Łódzkiego na żywo, korzystając z aplikacji Teams. Wykład na temat „Koloidy, czyli co mają ze sobą wspólnego: smog, majonez i greckie Ouzo” przedstawił dr Michał Wasiak.
Dr Michał Wasiak ukończył studia magisterskie na kierunku Chemia, na Wydziale Fizyki i Chemii Uniwersytetu Łódzkiego. Od początku swojej działalności naukowo-dydaktycznej był zatrudniony w Katedrze Chemii Fizycznej UŁ, początkowo na etacie asystenta, obecnie na etacie adiunkta. W 2007 r. obronił na wydziale Fizyki i Chemii UŁ stopień doktora nauk chemicznych. Tematyka badawcza, którą się zajmuje obejmuje głównie termodynamikę roztworów, w szczególności procesu micelizacji związków powierzchniowo czynnych. Główne techniki badawcze to kalorymetria, konduktometria. Prowadzi wykłady z Chemii Fizycznej, Chemii Koloidów i Związków Powierzchniowo Czynnych, zajęcia laboratoryjne i konwersatoryjne z Chemii Fizycznej i Ogólnej, Laboratoria Specjalizacyjne. Bierze udział w organizowaniu i prowadzeniu warsztatów w ramach Akademii Ciekawej Chemii od początku ich działalności.
Wykład dotyczył układów koloidalnych. Prowadzący przedstawił definicję koloidów, różne rodzaje koloidów, ze zwróceniem uwagi na ich występowanie w otaczającym świecie. Omówił strukturę i charakterystyczne właściwości układów koloidalnych oraz roztworów związków powierzchniowo czynnych, emulsji, mikroemulsji i emulsji bezsurfaktantowych. Nazwę koloid wprowadził w 1861 r. Thomas Graham.
Wykład był bardzo ciekawy, przeplatany pokazami chemicznymi przeprowadzanymi przez dr Michała Wasiaka.
Pokaz 1 to Ruchy Browna – mogliśmy obserwować jak drobinki pigmentu(atramentu) przemieszczają się w ciepłej i zimnej wodzie. Opis matematyczny tego zjawiska przedstawiali naukowcy : Albert Einstein oraz Marian Smoluchowski.
Pokaz 2 dotyczył Efektu Tyndalla
Pokaz 3 Badanie napięcia powierzchniowego z użyciem obiektu oraz naczyń z czystą wodą i wodą z płynem do mycia naczyń.
Prelegent nawiązując do tematu wykładu wyjaśnił czym jest :
Smog (dymomgła) – nazwa pochodzi od angielskich słów smoke (dym) i fog (mgła). Jest to zanieczyszczenie powietrza powstające na skutek działalności człowieka(dymy, pyły) oraz zjawisk naturalnych: znacznego zamglenia (krople wody zawieszone w powietrzu) i bezwietrznej pogody.
Majonez to zimny, emulsyjny sos, który otrzymuje się z oliwy z dodatkiem surowego żółtka (lecytyna) i octu winnego lub cytryny.
Greckie Ouzo to grecka wódka z olejkiem anyżowym i wodą. Tzw. Efekt Ouzo jest w trakcie badań.
Smog, majonez, greckie Ouzo to koloidy.
Po wykładzie część doświadczalną przeprowadzili studenci z UŁ należący do Studenckiego Koła Naukowego Chemików „Orbital”. Przeprowadzono eksperymenty chemiczne:
- „Chemiczny ogród”
- „Lampa Lawa”
- „Pasta dla słonia”
- „Dymiąca piana”
Zachęcamy do obejrzenia zdjęć z opisem dotyczącym doświadczeń.
Nauczyciele chemii
Emila Grochulska, Renata Sijer,
Monika Śpiewak, Jarosław Owsiański
